ΕΝΙΑΥΣΙΟΝ 2005

Τό περιεχόμενο στό Ἐνιαύσιο τοῦ 2005 εἶναι πολυποίκιλο καί κατανέμεται σέ τρεῖς ἐπί πλέον διαφορετικές ἑνότητες, ἀνάλογα μέ τήν θεματολογία τους. Δηλαδή, ἐκτός ἀπό τά «Ἄρθρα», «Σχόλια», «Διάφορα» καί «Γραπτά Κηρύγματα Καλοκαιριοῦ», πού συναντοῦμε σέ ὅλα τά Ἐνιαύσια,  περιλαμβάνει καί τίς ἑνότητες «Ἐκκλησιαστική κρίση», «Ἐκκλησία – Πολιτεία» καί «Ἀρχιερατική Δεκαετία».

Ὅπως σημειώνει ὁ συγγραφέας στόν Πρόλογο τοῦ βιβλίου του τό παρόν ἔτος κρίθηκε κρίσιμο ἀπό ἐκκλησιαστικῆς πλευρᾶς. Τά Μ.Μ.Ε εἶπαν καί ἔγραψαν πολλά γιά τήν λεγόμενη «κάθαρση τῆς Ἐκκλησίας». Ὅμως ‘’στήν πραγματικότητα, ἡ ἐκκλησιαστική κρίση εἶναι ἐπιφανειακή, ἐνῶ στό βάθος ὑπάρχει μεγάλη γαλήνη...Μπορεῖ τό σύστημα διοίκησης τῆς Ἐκκλησίας σέ μερικά σημεῖα νά εἶναι ἄρρωστο, καθώς ἐπίσης καί μερικά μέλη της νά εἶναι ἄρρωστα, ἀλλά ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας πού διοχετεύεται ἀπό τούς κρουνούς τῶν Μυστηρίων στούς ἀνθρώπους, ἐξαγιάζει αὐτούς πού θέλουν νά ἀποκτήσουν ἑνότητα μέ τόν Θεό’’.

Στήν πρώτη ἑνότητα περιλαμβάνονται τά ἄρθρα: «Τό Πάσχα ἡμῶν», «Ἐκκλησία καί ‘’περιθώριο’’», «Μαζί στήν ζωή, μαζί καί στόν θάνατο», «Ἡ ‘’ψυχούλα’’ τῆς Βίκυς Μοσχολιοῦ» καί «Ἡ ‘’ψυχή’’ τοῦ ‘’Ἀμφιθεάτρου’’». Κείμενα μικρά πού μεταδίδουν ὅμως ὑληλά νοήματα καί φανερώνουν τήν ποιμαντική πού ἐξασκεῖται καθημερινά ἀπό τήν Ἐκκλησία καί ἔχει ὡς σκοπό νά ἀνυψώση τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἀτομικότητα στήν προσωπική σχέση μέ τόν Θεό.

Ἡ δεύτερη ἑνότητα ἔχει τίτλο «Ἐκκλησιαστική κρίση» καί  φανερώνει τήν ἔνταση καί τόν θόρυβο τῶν συζητήσεων γύρω ἀπό τά λεγόμενα σκάνδαλα στήν Ἐκκλησία. Ὁ συγγραφέας μέ ἄρθρα καί σχόλια,  μέ Συνεντεύξεις σέ δημοσιογράφους καί μέ τήν συμμετοχή του σέ συζητήσεις στούς τηλεοπτικούς καί ραδιοφωνικούς Σταθμούς ἐκφράζει τίς ἀπόψεις του γιά τήν λεγόμενη ‘’κάθαρση τῆς Ἐκκλησίας’’, γιά τήν διαπλοκή πού παρατηρήθηκε μεταξύ Κληρικῶν καί Δικαστικῶν λειτουργῶν καί γιά τόν τρόπο ἐπιλύσεως τοῦ προβλήματος στό Πατριαρχεῖο τῶν Ἱεροσολύμων. Γράφει τί ἀκριβῶς εἶναι καί σέ τί συνίσταται ἡ λεγόμενη ''αὐτοκάθαρση '' στήν Ἐκκλησία.

Στό κείμενο «Παρέμβαση στήν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος(Φεβρουάριος 2005)» ἀλλά καί σέ Συνεντεύξεις καί Δηλώσεις ὁ συγγραφέας ἀναφέρει τά αἴτια τῶν ἐκκλησιαστικῶν προβλημάτων καί προτείνει τρόπους γιά τήν λύση τους. Ἐξηγεῖ τήν διαφορά μεταξύ τῶν νόμων τῆς Πολιτείας καί τῶν ἱερῶν Κανόνων. Τονίζει ἰδιαίτερα ὅτι «ἡ ὑπερίσχυση τοῦ κοσμικοῦ δικαίου καί ἡ παραθεώρηση τῶν ἱερῶν Κανόνων καί τῶν εὐσεβῶν παραδόσεων ἐγκυμονεῖ πολούς κινδύνους». Πιστεύει ὅτι ἡ κρίση ὀφείλεται στό ὅτι ''πολλοί κληρικοί ἔχουν πάρει διαζύγιο ἀπό τήν ὀρθόδοξη θεολογία καί ἔχουν ἐπηρεασθῆ ἀπό τήν κοσμική νοοτροπία''. Βασική αἰτία τῆς ἐκκλησιαστικῆς κρίσεως θεωρεῖ τόν τρόπο χειροτονίας τῶν Κληρικῶν (ἰδίως τῶν ἀγάμων) καί  τόν τρόπο καί τίς προϋποθέσεις ἐκλογῆς τῶν Ἐπισκόπων. Ἀναφέρεται ἐπίσης στόν τρόπο λειτουργίας τῶν Συνοδικῶν ὀργάνων.

Γράφοντας μάλιστα γιά τά ''σκάνδαλα'' ἐπισημαίνει ὅτι εὐθύνη δέν ἔχουν μόνον οἱ ''σκανδαλίζοντες'', ἀλλά καί οἱ ''σκανδαλιζόμενοι'' διότι ''τά σκάνδαλα, ἐκτός τῶν ἄλλων, ἀποκαλύπτουν τήν ἀσθένεια καί τῶν σκανδαλιζομένων''. Σημειώνουμε ἐπίσηςτά κείμενα: «Πρόσωπα ἤ προσωπεῖα;» «Ἐκπτώσεις ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς»κλπ.

Στό κείμενο «Τό πρόσωπο καί τό ἔργο τῶν Πατριαρχῶν» ὑπογραμμίζεται ἡ ἀξία καί τό ἔργο τῶν Πατριαρχῶν στήν Ἐκκλησία καί ποιός ὁ ρόλος καί ἡ ἀποστολή τους σέ σχέση  μέ τό «Πρωτόθρονο» τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου.

Ἡ τρίτη ἑνότητα «Ἐκκλησία-Πολιτεία» ἀναφέρεται στό ἐπίκαιρο, εἰδικά τό ἔτος αὐτό, θέμα, ὅσον ἀφορᾶ τόν λεγόμενο χωρισμό Ἐκκλησίας καί Πολιτείας.

Στά κείμενα«Σχέσεις Ἐκκλησίας-Κράτους καί «Ὁριοθέτηση σχέσεων Ἐκκλησίας καί Πολιτείας» ὁ συγγραφέας καταθέτει τίς ἀπόψεις του  γιά  τήν ὁριοθέτηση τῶν σχέσεων μεταξύ ἐκκλησιαστικῆς καί κρατικῆς διοικήσεως καί τονίζει ὅτι πρέπει νά γίνη σοβαρός  διάλογος μεταξύ Ἱερᾶς Συνόδου καί Πολιτείας.  Μέ ἀφορμή τό θέμα τῆς πρόσφατης ὁρκωμοσίας τοῦ νέου Προέδρου τῆς Δημοκρατίας καί τήν μεγάλη συζήτηση πού ἔγινε σχετικά μέ τό ποιός θά ἐκφωνήση τόν ὅρκο τοῦ νέου Προέδρου, θίγεται τό θέμα «Ὁρκωμοσία Προέδρου Δημοκρατίας, Κυβερνήσεως καί Βουλευτῶν» καί «Διαβεβαίωση Ἀρχιεπισκόπου καί Μητροπολιτῶν ἐνώπιον τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας».

Στό κείμενο «Ἀναθεώρηση τοῦ Συντάγματος καί Ἐκκλησία» ὁ συγγραφέας καταγράφει τούς λόγους γιά τούς ὁποίους πιστεύει ὅτι δέν ὑφίσταται ἀνάγκη ἀναθεωρήσεως τοῦ ἄρθρου 3 τοῦ Συντάγματος πού κάνει λόγο γιά τίς σχέσεις μεταξύ Πολιτείας καί Ἐκκλησίας.

Ἐπίσης στήν ἑνότητα αὐτή διαβάζουμε τά κείμενα:«Ἄδεια ἀνέγερσης καί λειτουργίας Ναοῦ ἤ εὐκτηρίου οἴκου» καί «Ἀναβάθμιση τῆς ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαίδευσης». Σέ δήλωσή του ἐπίσης ἀπαντᾶ στήν ἐρώτηση ἐάν ‘’οἱ Κληρικοί  πρέπει νά ἀσχολοῦνται μέ τήν πολιτική ἤ μέ τά ἐθνικά ζητήματα’’.

Στήν τέταρτη ἑνότητα πού ἔχει τίτλο «Ἀρχιερατική Δεκαετία» καταγράφονται βασικές ποιμαντικές, θεολογικές καί ἐκκλησιολογικές ‘’ἀρχές’’ πού ἀποτελοῦν τίς βάσεις τῆς ἀρχιερατικῆς δεκαετοῦς διακονίας τοῦ συγγραφέα ὡς Μητροπολίτου Ναυπάκτου (1995-2005). Ὁ Μητροπολίτης ὁμιλεῖ καί γράφει γιά τήν Χάρη τῆς Ἀρχιερωσύνης, ἀλλά καί τήν σύνεση καί ἰσορροπία πού θά πρέπη νά  χαρακτηρίζουν τόν Ἐπίσκοπο, ὡς ἐκκλησιαστικό ἡγέτη.Ὑπογραμμίζει σέ Συνεντεύξεις καί Δηλώσεις του ποιό εἶναι τό κατ’ἐξοχήν ἔργο τοῦ Ἐπισκόπου. Εὐρύτερη ἀναφορά στό ἔργο τῆς Ἀρχιερατικῆς δεκαετίας γίνεται στόν ἰδιαίτερο Τόμο πού κυκλοφόρησε μέ τίτλο «Δεκαετία Ἀρχιερατείας».

Ἀναφερόμενοι στήν πέμπτη ἑνότητα μέ τίτλο «Σχόλια» ὑπενθυμίζουμε στούς ἀναγνῶστες ὅτι πρόκειται γιά κείμενα πού δίνουν ἀπαντήσεις σέ κοινωνικά καί ἐκκλησιαστικά γεγονότα πού ἀπασχόλησαν τήν ἐπικαιρότητα. Μέσα στά κείμενα αὐτά, πού διαβάζονται εὐχάριστα,  θά διακρίνη ὁ ἀναγνώστης τό αἴσθημα εὐθύνης τοῦ συγγραφέα, ὡς Ἐπισκόπου τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο ἐγράφησαν. Ἀναφέρουμε ἐνδεικτικά μερικούς τίτλους κειμένων: «Θεολογία γιά ‘’πλάκα’’», «Ἀπόψεις γιά τήν θρησκεία», «Πλούσιοι Χριστιανοί», «Ὁ Χριστιανός ὡς καταναλωτής», «Τό ἄλλο ‘’τσουνάμι’’», «Τηλεφωνική μοναξιά», «Ἡ διάχυση τοῦ πόνου» καί ἄλλα.

Στά «Διάφορα» διακρίνουμε ποικιλία θεμάτων. Στά κείμενα «Ἀπό τήν Πόλη» καί «Στήν Ἁγία Πετρούπολη» καταγράφει ὁ Σεβασμιώτατος τίς ἐντυπώσεις καί τά συμπεράσματά του ἀπό δύο προσκυνηματικές ἐκδρομές.

1. «Ἀπό τήν Πόλη». Παρουσιάζονται ὅλα τά ἐνδιαφέροντα σημεῖα ἀπό τήν ἐκδρομή πού ὀργάνωσε ὁ Σεβασμιώτατος  μαζί μέ πολλούς Ναυπάκτιους στήν ἀρχή τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους στήν Κωνσταντινούπολη. Ἰδιαίτερη ἀναφορά γίνεται στήν συνάντηση μέ τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη καί στήν Θεία Λειτουργία στόν Πατριαρχικό Ναό καί μάλιστα στήν ἀρχή τῆς Ἰνδίκτου.

2. «Στήν Ἁγία Πετρούπολη» Ὁ Σεβασμιώτατος μᾶς ἀναφέρει τίς ἐντυπώσεις καί τά συμπεράσματά του μετά ἀπό τήν ἐπίσκεψή του στήν Ἁγία Πετρούπολη Ρωσίας πού ἔγινε μέ ἐπίσημη πρόσκληση πού ἔλαβε ἀπό τήν Ἕνωση Ὀρθοδόξων Ἰατρῶν «Ἅ