Στό γεγονός τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου κάνει ἐντύπωση ἡ συνάντηση τῆς Παναγίας μέ τόν ἀρχάγγελο Γαβριήλ. Στό ἕνα μέρος εἶναι ἡ Θεοτόκος, ἡ ὁποία ἦταν στά Ἅγια τῶν Ἁγίων γιά δώδεκα ὁλόκληρα χρόνια καί εἶχε φθάσει στήν κατά Χάρη θέωση, ὅπως ἑρμηνεύουν οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας· ἕνας ἄνθρωπος μέ χαρίσματα, μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· καί στό ἄλλο μέρος εἶναι ἕνας ἄγγελος, ὁ ὁποῖος δέν ἔχει σῶμα καί φαίνεται μέ ἀνθρώπινο σῶμα. Καί ὅμως ἦταν μιά ὑπέροχη συνάντηση, εἶχαν ἐπικοινωνία μεταξύ τους, καταλάβαινε ὁ ἕνας τήν γλώσσα τοῦ ἄλλου.

* * *

... Τίθεται, τό ἐρώτημα: Ἐφ’ ὅσον οἱ ἄγγελοι καί ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ, πού ἐμφανίσθηκε στήν Παναγία μας, εἶναι ἀσώματα ὄντα, τότε πῶς ἐμφανίσθηκε μέ σῶμα καί πῶς ὁμιλοῦσε στήν Παναγία;

Αὐτό εἶναι ἕνα μυστήριο τό ὁποῖο δέν μπορεῖ κανείς νά ἐξηγήση λογικά, ἀλλά συναντᾶμε μιά ἐξήγηση στήν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων. Ἄλλωστε, ἡ ἴδια ἡ Παναγία μας, ὅπως λέγεται στά τροπάρια τῆς ἀκολουθίας τῆς ἑορτῆς, πού εἴδαμε πιό πάνω, φαίνεται νά λέγη στόν ἀρχάγγελο: «Φαίνῃ μοι ὡς ἄνθρωπος καί πῶς φθέγγῃ ῥήματα ὑπέρ ἄνθρωπον;». Πῶς ἐσύ, ἐνῶ φαίνεσαι ὡς ἄνθρωπος –δέν εἶσαι ἄνθρωπος– ὁμιλεῖς καί λές ρήματα τά ὁποῖα εἶναι πάνω ἀπό τήν γλώσσα τῶν ἀνθρώπων; Ἄρα κάτι συμβαίνει ἰδιαίτερο μέ τούς ἀγγέλους καί κάτι διαφορετικό ἔγινε ἐκείνη τήν ὥρα πού ἐμφανίσθηκε ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ στήν Παρθένο Μαρία.

Τήν ἀρχαιότερη διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων ἐπάνω στό θέμα αὐτό τήν συναντᾶμε στόν ἅγιο Διάδοχο τόν Φωτικῆς, ἕναν μεγάλο Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ὁποῖος ἔζησε στήν Φωτική, δίπλα στήν Παραμυθιά τῆς Θεσπρωτίας, τόν 5^ο αἰώνα, ὁ ὁποῖος ἀναλύει αὐτό τό γεγονός, ὅπως τοῦ ἀποκαλύφθηκε ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Πρόδρομο.

Ἀπαντώντας στό ἐρώτημα ἄν οἱ ἄγγελοι ἔχουν σχῆμα, λέγει ὅτι δέν ἔχουν περιγραπτό σχῆμα οἱ ἄγγελοι, ὅπως τό ξέρουμε ἐμεῖς, ἀλλά ἡ εὐπρέπεια τοῦ νοῦ καί τῶν νοημάτων, ἡ ἐσωτερική Χάρη τήν ὁποία ἔχουν, ἡ Χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος, αὐτή λάμπει καί ἀκτινοβολεῖ, δημιουργεῖ κάλλος. Ὅπως γιά παράδειγμα τά σύννεφα δέν ἔχουν μιά ἰδιαίτερη μορφή, ἀλλά, ὅταν φωτίζωνται ἀπό τόν ἥλιο, τότε λάμπουν καί ἀκτινοβολοῦν, ἔτσι καί οἱ ἄγγελοι βρίσκονται συνεχῶς κοντά στόν Θεό καί συμμετέχουν στήν ἄκτιστη θεία Λειτουργία, λαμβάνουν φῶς ἀπό τό Φῶς τοῦ Θεοῦ καί ἀπό τό Φῶς τῆς ἄκτιστης αὐτῆς θείας Λειτουργίας στόν Παράδεισο.

   

Σέ ἕνα τροπάριο, τό ὁποῖο ψάλλεται τήν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ στά ἀπόστιχα τοῦ Ἑσπερινοῦ, γράφεται: «Γλῶσσαν, ἥν οὐκ ἔγνω, ἤκουσεν ἡ Θεοτόκος». Δηλαδή, ἡ Θεοτόκος τήν ὥρα ἐκείνη ἄκουσε μιά γλώσσα τήν ὁποία δέν γνώριζε, δέν ἦταν γλώσσα ἀνθρώπινη, ἦταν ἀγγελική, πού σημαίνει ὅτι αὐτή ἡ συνάντηση τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ μέ τήν Παναγία ἔγινε μέσα στό μυστήριο τῆς θεώσεως τῆς Θεοτόκου, ἀφοῦ ἡ ἴδια εἶχε φθάσει στήν θέωση, σέ μιά κατάσταση ἡ ὁποία δέν μπορεῖ νά ἑρμηνευθῆ μέ τήν ἀνθρώπινη λογική. Οἱ ἄγγελοι κατ’ οἰκονομία Θεοῦ λαμβάνουν ἕνα ἰδιαίτερο σῶμα καί μεταδίδουν αὐτό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ μέ μιά ἄλλη μυστηριώδη δυνατότητα καί ἔκφραση. Καί ἡ Παναγία εἶχε ὑψωθῆ ἀπό τά ἀνθρώπινα, γι’ αὐτό καί μπόρεσε ὄχι μόνον νά ἀκούση, ἀλλά καί νά καταλάβη αὐτήν τήν γλώσσα τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ.

Ὅλα αὐτά σημαίνουν ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνα κοινωνικό σύστημα, δέν εἶναι μιά θρησκεία ἀνθρώπινη πού τήν ἐφεῦραν οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ὑπάρχει ἡ ὁρατή ὄψη τῆς Ἐκκλησίας, αὐτό πού ἐμεῖς βλέπουμε, καί ὑπάρχει καί ἡ ἀόρατη ὄψη τῆς Ἐκκλησίας (ἅγιοι καί ἄγγελοι) τήν ὁποία ἐμεῖς δέν βλέπουμε μέ τούς σωματικούς μας ὀφθαλμούς, ἐκτός ἄν αὐτοί μεταμορφωθοῦν ἀπό τήν ἄκτιστη Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ὅταν κάνουμε τήν Εἴσοδο στήν θεία Λειτουργία λέμε τήν εὐχή: «ποίησον σύν τῇ εἰσόδῳ ἡμῶν εἴσοδον ἁγίων ἀγγέλων γενέσθαι». Ὁ ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σαρώφ, ὅταν ἦταν Διάκονος καί ἔκανε τήν μικρά Εἴσοδο, εἶδε νά εἰσέρχεται μέσα στόν Ναό ὁ Χριστός δορυφορούμενος ἀπό τούς ἀγγέλους. Τότε παρέμεινε ἀκίνητος μέσα στήν θεωρία, δέν μποροῦσε νά συνεχίση. Τόν ἔβαλαν μέσα στό Ἱερό Βῆμα, παρέμεινε μέσα στήν θεωρία. Ἀξιώθηκε νά δῆ ἐκείνη τήν ὥρα τήν ἄκτιστη θεία Λειτουργία, τήν δόξα τοῦ Θεοῦ καί παρέμεινε σέ αὐτήν τήν κατάσταση τρεῖς ὁλόκληρες ὧρες. Ἦταν αὐτή ἡ θεωρία τοῦ οὐρανίου τμήματος τῆς Ἐκκλησίας. Ἄρα, ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἕνα μυστήριο, δέν εἶναι μόνον αὐτό πού βλέπουμε, εἶναι καί αὐτά πού δέν βλέπουμε καί τά αἰσθανόμαστε μερικές φορές καί, ὅταν ἡ καρδιά μας καθαρισθῆ ἀπό τά πάθη, μποροῦμε κι ἐμεῖς νά τά δοῦμε.

Πρέπει νά εὐχόμαστε νά ἀξιωνόμαστε ἡμέρα μέ τήν ἡμέρα νά καταλαβαίνουμε λίγο τήν ὕπαρξη αὐτῆς τῆς ἀόρατης Ἐκκλησίας. Νά εἰσερχόμαστε σέ αὐτό τό μυστήριο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί, ἄν μᾶς ἀξιώση ὁ Θεός, νά μάθουμε κι ἐμεῖς τήν γλώσσα τῶν ἀγγέλων. Ἄς αἰσθανόμαστε τήν παρουσία τοῦ φύλακα ἀγγέλου δίπλα μας, ἄς προσευχόμαστε σέ αὐτόν. Ἄς μάθουμε τήν γλώσσα του καί νά ἐπικοινωνοῦμε μαζί του. Εἶναι σίγουρο ὅτι θά μᾶς πῆ ὑπέροχα μυστήρια καί ὑπέροχα πράγματα, θά μᾶς μεταφέρη τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί ἔτσι θά ἀρχίσουμε σιγά σιγά νά ζοῦμε κι ἐμεῖς τόν προσωπικό μας εὐαγγελισμό.