Κυριακή Γ´ Ματθαίου, ὁ Οὐράνιος Πατήρ

Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα

(Ματθ. στ´ 22-33)

   

Εἶπεν ὁ Κύριος·  Ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός· ἐὰν οὖν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινόν ἔσται· ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστί, τὸ σκότος πόσον; Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ. Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα; καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ κρῖνα τοῦ ἀγροῦ πῶς αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων. Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι; μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί περιβαλώμεθα; πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητεῖ· οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῃ£ζετε τούτων ἁπάντων. ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. 

Ὁ Οὐράνιος Πατήρ

«ὁ Πατήρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά» (Ματθ. στ´ 26)

Οἱ ἅγιοι Πατέρες ἀπό τήν προσωπική τους πείρα ἔχουν διδάξει ὅτι ὑπάρχουν δύο εἴδη πίστεως. Ἡ μία εἶναι ἡ πίστη ἐξ ἀκοῆς καί ἡ ἄλλη εἶναι ἡ πίστη ἐκ θεωρίας. Ἡ δεύτερη ἔχει μεγαλύτερη ἀξία, γιατί εἶναι μιά προσωπική γνώση τοῦ Θεοῦ. Μή ὑπαρχούσης ὅμως αὐτῆς τῆς πίστεως ἤ γιά νά φθάση κανείς σέ αὐτήν εἶναι ἀνάγκη νά πιστεύη στήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, τῶν Ἀποστόλων καί ὅλων τῶν ἁγίων. Ἐνῶ γιά τούς ἔξω τῆς Ἐκκλησίας ἀνθρώπους ἰσχύει τό «μέτρον πάντων ὁ ἄνθρωπος» γιά τούς Χριστιανούς ἰσχύει τό «μέτρον πάντων ὁ Θεάνθρωπος». Ἔτσι τά ὅσα λέγονται στήν Ἁγία Γραφή εἶναι ἀποκάλυψη τοῦ Χριστοῦ καί ἐμπειρία ὅλων τῶν ἁγίων, γι᾿ αὐτό καί πρέπει νά γίνουν καί ἀπό μᾶς πιστευτά. Γιά τούς ἁγίους δέν ὑπάρχει καμμιά ἀμφιβολία ὅτι ὁ Θεός διευθύνει προσωπικά τόν κόσμο. Ἐμεῖς ὅμως, ἀφοῦ δέν διαθέτουμε τέτοια πνευματική κατάσταση εἶναι ἀνάγκη νά πιστεύουμε στόν λόγο τοῦ Θεανθρώπου καί στήν ἐμπειρία τῶν ἁγίων. Οἱ Χριστιανοί ἔχουν Βιβλικοπατερική σκέψη. Σκέπτονται κατά Χριστόν.

* * *

Ὁ ἀποκλειστικός σκοπός τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι νά ἀπολαμβάνη τά ὑλικά ἀγαθά. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος μεταμορφωθῆ μέ τή Χάρη τοῦ Χριστοῦ τότε βλέπει καί ἀντιμετωπίζει διαφορετικά τόν κόσμο. Ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ διά τοῦ ἀνθρώπου «διαπορθμεύεται» καί στόν ὑλικό κόσμο, τήν ἄλογη δημιουργία. Τότε, ὁλόκληρη ἡ κτίση ὑπηρετεῖ τόν ἀναγεννημένο καί μεταμορφωμένο ἄνθρωπο. Αὐτό τό νόημα ἔχουν οἱ λόγοι τοῦ Χριστοῦ: «Ζητεῖτε πρῶτον τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. στ´, 33).

Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, κατά τήν Ὀρθόδοξη Παράδοση, εἶναι ἡ θεωρία καί ἡ μέθεξη τοῦ ἀκτίστου Φωτός. Ὅταν αὐτή ἡ ἄκτιστη Χάρη, ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἔρχεται στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, τότε εἰρηνεύει, γαληνεύει, ἠρεμεῖ, ἀγαπᾶ ὅλους καί ὅλα. Οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν ὅτι τό «ἔρχεσθαι τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» δέν σημαίνει ὅτι ἔρχεται ἀπό κάποιο μακρυνό σημεῖο, ἀφοῦ ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ πού ὑπάρχει παντοῦ, ἀλλά τό «φανεροῦσθαι» τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι (ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς).

Ἡ φανέρωση τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο προϋποθέτει τήν κάθαρση καί τόν φωτισμό τῆς καρδιᾶς. Συνέπεια αὐτῆς τῆς φανερώσεως καί μεθέξεως τοῦ Θεοῦ εἶναι νά βλέπη ὁ ἄνθρωπος διαφορετικά τά πράγματα. Ἀντιμετωπίζει τήν ζωή χωρίς ἄγχος καί ἀνησυχία. Ἔτσι, ἡ μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου ἔχει κοσμολογικές καί κοινωνικές διαστάσεις. Μέ αὐτόν τόν τρόπο ἀπολαμβάνει κανείς πραγματικά τήν ζωή. Δέν γλεντάει αὐτός πού ἔχει χρήματα καί ἀναλίσκεται σέ χορούς καί διασκεδάσεις, ἀλλά αὐτός πού εἶναι πρόσωπο καί ἐξουσιάζει ὅλη τήν κτίση.

Παρατηρεῖστε μιά ὀρθόδοξη εἰκόνα, κυρίως τήν εἰκόνα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Ὅλα παρουσιάζονται μεταμορφωμένα. Οἱ ἄγγελοι καί οἱ ἄνθρωποι, ἡ φύση καί ὁ οὐρανός, τά ζῶα καί οἱ ποιμένες λαμβάνουν μιά ἰδιαίτερη λάμψη ἀπό τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ.

Ἰσχυρίζονται μερικοί ὅτι ὁ Χριστιανισμός ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο σέ ἀπραξία. Ἀγνοοῦν ὅμως ὅτι ὁ ἀγώνας γιά τήν κάθαρση τῆς καρδιᾶς καί τήν μέθεξη τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἀπαιτεῖ ἀνύστακτη προσοχή. Ἡ προσπάθεια γιά τήν ἐσωτερική ἐλευθερία ἀπαιτεῖ περισσότερες θυσίες, ἀπό τήν προσπάθεια γιά ἐξωτερική ἐλευθερία. Ὁ Χριστιανισμός διατηρεῖ τό πρόσωπο ὡς πρόσωπο καί τό πράγμα ὡς πράγμα, ἐνῶ ἄλλοι τά πρόσωπα τά μετέτρεψαν σέ πράγματα, καί τά πράγματα σέ πρόσωπα. Ἔτσι ἄλλα συστήματα θεωροῦν τόν ἄνθρωπο ἔμψυχο ἐργαλεῖο στά χέρια τῶν ἐκμεταλλευτῶν καί ἄλλα ζῶο πού κατασκευάζει ἐργαλεῖα. Ἐπειδή δέν δεχόμαστε τό μήνυμα τοῦ Χριστοῦ, γι᾿ αὐτό γίναμε ἀλλοτριωμένοι ἄνθρωποι ζώντας σέ ἀλλοτριωμένες κοινωνίες, μονοδιάστατοι σέ μονοδιάστατες κοινωνίες. Ἀπό ἐκεῖ προέρχεται τό ἄγχος τό ὁποῖο θεραπεύεται μόνον ὅταν παύσουμε νά μεριμνοῦμε ἀνθρωποκεντρικά καί ἀρχίσουμε νά μεριμνοῦμε γιά τήν ἔλευση τῆς ἀκτίστου θείας Χάριτος στήν ταραγμένη μας καρδιά.

Τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου ἔχει ἀπέραντο κοινωνιολογικό βάθος. Οἱ ἅγιοι εἶναι οἱ πιό κοινωνικοί ἄνθρωποι, ἐπειδή ἔγιναν πρῶτα ἅγιοι, δηλαδή ἐλεύθεροι, εἰρηνικοί, πολίτες τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο Ὅσοι Πιστοί

Δεῖτε ἐπίσης: Η ΕΠΙ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ