Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα

Κυριακή ΙΖ´ Λουκᾶ (Λουκ. ιε´ 11-32)

   

Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολὴν ταύτην· ῎Ανθρωπός τις εἶχεν δύο υἱούς. Καὶ εἶπεν ὁ νεώτερος αὐτῶν τῷ πατρί, Πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας. Καὶ διεῖλεν αὐτοῖς τὸν βίον. Καὶ μετ᾽ οὐ πολλὰς ἡμέρας συναγαγὼν ἅπαντα ὁ νεώτερος υἱὸς ἀπεδήμησεν εἰς χώραν μακράν, καὶ ἐκεῖ διεσκόρπισεν τὴν οὐσίαν αὐτοῦ ζῶν ἀσώτως. Δαπανήσαντος δὲ αὐτοῦ πάντα ἐγένετο λιμὸς ἰσχυρὰ κατὰ τὴν χώραν ἐκείνην, καὶ αὐτὸς ἤρξατο ὑστερεῖσθαι. Καὶ πορευθεὶς ἐκολλήθη ἑνὶ τῶν πολιτῶν τῆς χώρας ἐκείνης, καὶ ἔπεμψεν αὐτὸν εἰς τοὺς ἀγροὺς αὐτοῦ βόσκειν χοίρους·καὶ ἐπεθύμει χορτασθῆναι ἐκ τῶν κερατίων ὧν ἤσθιον οἱ χοῖροι, καὶ οὐδεὶς ἐδίδου αὐτῷ. Εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθὼν ἔφη, Πόσοι μίσθιοι τοῦ πατρός μου περισσεύονται ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ὧδε ἀπόλλυμαι. Ἀναστὰς πορεύσομαι πρὸς τὸν πατέρα μου καὶ ἐρῶ αὐτῷ, Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου,οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου· ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου. Καὶ ἀναστὰς ἦλθεν πρὸς τὸν πατέρα ἑαυτοῦ. ἔτι δὲ αὐτοῦ μακρὰν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ καὶ ἐσπλαγχνίσθη καὶ δραμὼν ἐπέπεσεν ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλησεν αὐτόν. Εἶπεν δὲ ὁ υἱὸς αὐτῷ, Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου, οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου. Εἶπεν δὲ ὁ πατὴρ πρὸς τοὺς δούλους αὐτοῦ, Ταχὺ ἐξενέγκατε στολὴν τὴν πρώτην καὶ ἐνδύσατε αὐτόν, καὶ δότε δακτύλιον εἰς τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ὑποδήματα εἰς τοὺς πόδας,καὶ φέρετε τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, θύσατε καὶ φαγόντες εὐφρανθῶμεν,ὅτι οὗτος ὁ υἱός μου νεκρὸς ἦν καὶ ἀνέζησεν, ἦν ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη. καὶ ἤρξαντο εὐφραίνεσθαι. Ἦν δὲ ὁ υἱὸς αὐτοῦ ὁ πρεσβύτερος ἐν ἀγρῷ· καὶ ὡς ἐρχόμενος ἤγγισεν τῇ οἰκίᾳ, ἤκουσεν συμφωνίας καὶ χορῶν,καὶ προσκαλεσάμενος ἕνα τῶν παίδων ἐπυνθάνετο τί ἂν εἴη ταῦτα. Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ ὅτι ῾Ο ἀδελφός σου ἥκει, καὶ ἔθυσεν ὁ πατήρ σου τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν, ὅτι ὑγιαίνοντα αὐτὸν ἀπέλαβεν. Ὠργίσθη δὲ καὶ οὐκ ἤθελεν εἰσελθεῖν. ὁ δὲ πατὴρ αὐτοῦ ἐξελθὼν παρεκάλει αὐτόν. Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν τῷ πατρὶ αὐτοῦ, ᾽Ιδοὺ τοσαῦτα ἔτη δουλεύω σοι καὶ οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον, καὶ ἐμοὶ οὐδέποτε ἔδωκας ἔριφον ἵνα μετὰ τῶν φίλων μου εὐφρανθῶ·ὅτε δὲ ὁ υἱός σου οὗτος ὁ καταφαγών σου τὸν βίον μετὰ πορνῶν ἦλθεν, ἔθυσας αὐτῷ τὸν σιτευτὸν μόσχον. Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ, Τέκνον, σὺ πάντοτε μετ᾽ ἐμοῦ εἶ, καὶ πάντα τὰ ἐμὰ σά ἐστιν·εὐφρανθῆναι δὲ καὶ χαρῆναι ἔδει, ὅτι ὁ ἀδελφός σου οὗτος νεκρὸς ἦν καὶ ἔζησεν, καὶ ἀπολωλὼς καὶ εὑρέθη.

Ἀσωτία καί ζωή

«οὗτος ὁ υἱός μου νεκρός ἦν καί ἀνέζησε» (Λουκ. ιε´, 24)

Ὁ Χριστός μέ τήν παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ δέν θέλει νά περιγράψη τήν ζωή τῆς ἀσωτίας ἁπλῶς, ἀφοῦ ἡ ἀναφορά της γίνεται μέ δύο μόνον λέξεις («ζῶν ἀσώτως») ἐνῶ τό βάρος πέφτει στήν ἐπιστροφή, ἀλλά ἀφ᾿ ἑνός μέν θέλει νά παρουσιάση τίς συνέπειες πού δημιούργησε στόν νεώτερο υἱό ἡ ἀπομάκρυνσή του ἀπό τήν πατρική οἰκία, ἀφ᾿ ἑτέρου δέ τήν μεγάλη καί ὑπερβάλλουσα ἀγάπη πού ἔδειξε ὁ πατέρας στόν ἐπιστρέψαντα υἱό. Ἔτσι ἑρμήνευσαν τήν παραβολή οἱ θεοφόροι καί πνευματέμφοροι Πατέρες, σέ ἀντίθεση μέ ἄλλους σημερινούς πού τήν ἑρμηνεύουν λογοτεχνικά ἤ ἠθικολογικά. Γιά μᾶς καί γενικά γιά ὅλους τούς Ὀρθοδόξους μεγάλη σημασία δέν ἔχει τί λέγει ὁ ἕνας καί ὁ ἄλλος, ἀλλά τί λέγουν οἱ ἅγιοι Πατέρες, πού ἔχουν φθάσει στήν θεωρία. Διότι ἡ κατανόηση τῆς πραγματικῆς διδασκαλίας τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶναι ἕνα εἶδος θεωρίας.

Μέ τίς σκέψεις πού θά ἀκολουθήσουν θά προσπαθήσουμε νά δοῦμε τρεῖς πατερικές ἑρμηνεῖες, πού θά μᾶς βοηθήσουν νά εἰσέλθουμε στό βαθύτερο νόημα τῆς παραβολῆς καί νά βροῦμε τόν ἑαυτό μας.

* * *

Ὁ ἄσωτος υἱός ὅταν ἦταν ἔξω ἀπό τήν οἰκία καί τήν πατρική ἀγάπη, ἦταν νεκρός. Ἀπήλαυσε τήν ζωή μέ τήν ἐπιστροφή του στόν Πατέρα. Αὐτή τήν ἔννοια ἔχουν οἱ λόγοι τοῦ εὐσπλάγχνου πατρός: «οὗτος ὁ υἱός μου νεκρός ἦν καί ἀνέζησε...» (Λουκ. ιε´, 24). Αὐτό δείχνει ὅτι ἡ ζωή ἔξω ἀπό τόν Θεό, πού εἶναι ὁ Πατέρας μας εἶναι νέκρωση. Ὁ Θεός εἶναι ἡ ἐνυπόστατη Ζωή. Ἐκεῖνος πού ἀπομακρύνεται ἀπό Αὐτόν εἶναι νεκρός κατά Χάριν, ἔστω κι ἄν ζῆ σωματικά καί κατέχη μεγάλη κοινωνική θέση. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης διδάσκει ὅτι «οὐ γάρ ἀληθῶς ζῆ ὁ τήν ἀληθῆ μή ἔχων ζωήν· τῶν ἁμαρτωλῶν ἡ ζωή οὐκ ἀληθῶς ἔστιν ὅ λέγεται, ἀλλ᾿ ὀνομάζεται μόνον».

Γενικά, οἱ ἅγιοι Πατέρες διδάσκουν, ὅτι, ὅπως ὅταν φύγη ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα, τό σῶμα νεκρώνεται καί ἀναδίδεται δυσοσμία, δείγμα ὅτι στερεῖται τῆς ψυχῆς, ἔτσι καί ὅταν φύγη ἀπό τήν ψυχή τό Πανάγιο Πνεῦμα, πού εἶναι ἡ ψυχή τῆς ψυχῆς μας, ὁ νοῦς τοῦ νοός μας, ἡ ζωή τῆς ζωῆς μας, τότε ἡ ψυχή νεκρώνεται καί ἀναδίδει τήν σαπίλα τοῦ θανάτου. Ἔτσι καταλαβαίνουμε ὅτι ἡ ἁμαρτία εἶναι θάνατος τῆς ἀθανάτου. Εἶναι μιά ὑπαρκτική κατάσταση καί ὄχι μιά ἁπλῆ ψυχολογική σύγκρουση ἤ ἕνα ἠθικολογικό γεγονός. Ὅταν ὅμως ὁ νεκρός ἄνθρωπος ἐπιστρέψη στόν Πατέρα, τότε ζῆ τήν ἀληθινή ζωή καί γεύεται τήν πραγματική εὐτυχία καί μακαριότητα.

* * *

Μέ αὐτό τό πρίσμα ἄσωτος ἦταν ὁ Ἀδάμ καί οἱ ἀπόγονοί του, ἀφοῦ ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τόν Θεό, ἀπέβαλαν μέ τήν ἁμαρτία τόν χιτώνα τῆς θείας Χάριτος καί φόρεσαν τόν δερμάτινο χιτώνα τῆς φθορᾶς καί τῆς θνητότητος. Ἀπελάκτισεν ὁ ἠγαπημένος τήν δωρεά τῆς δυνατότητος τῆς θεώσεως καί προτίμησε τήν ἄσωτη ζωή. Ἀπώλεσε τήν κοινωνία μέ τόν Θεό. Ὅλη ἡ ζωή ἔξω ἀπό τόν Θεό εἶναι ἀσωτία.

῏Ηλθε ὅμως ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός καί μέ τήν ἐνανθρώπησή Του ἔδωσε στόν ἄνθρωπο τήν δυνατότητα νά ἐπιστρέψη στήν οἰκία, δηλαδή στόν Παράδεισο. Ὁ Πατήρ γεμάτος ἀγάπη ἄνοιξε τίς ἀγκάλες Του καί τοῦ δίνει τόν ἀσπασμό τῆς εἰρήνης· τόν εἰσάγει στήν οἰκία δηλαδή στήν Ἐκκλησία· τοῦ δίνει τό δακτυλίδι τῆς υἱοθεσίας· τοῦ φορεῖ διά τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος τήν στολή τήν πρώτη, τήν στολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐνδυόμαστε τό Ἅγιο Πνεῦμα ὄχι ὅπως ἐνδυόμαστε τό ἱμάτιο, ἀλλά ὅπως ὁ σίδηρος τό πῦρ «οὐκ ἔξωθεν, ἀλλ᾿ ὅλως διόλου ἀνακιρνώμενος καί τήν καρδίαν ἔχομεν πληροῦντα τόν Παράκλητον, καί τούς ὀφθαλμούς φωτίζοντα, καί τάς ἀκοάς ἁγιάζοντα, καί λογισμούς καταστέλλοντα, καί νοήματα πηγάζοντα καί σοφίαν χορηγοῦντα, καί πρόσωπα Χάριτος πληροῦντα». Ἀκόμη ὁ Πατήρ θύει μέ τήν θεία Εὐχαριστία, τόν μόσχο τόν σιτευτό, τοῦ προσφέρει τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Ἀμνοῦ τοῦ Θεοῦ, «τοῦ αἵροντος τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου». Ζῶντας δέ στήν ἁγία Ἐκκλησία, στήν οἰκία τοῦ Πατρός, ὁ ἄνθρωπος πανηγυρίζει καί εὐφραίνεται, γιατί σέ αὐτήν «κοινή τῶν ἐπουρανίων καί τῶν ἐπιγείων συγκροτεῖται πανήγυρις, μία εὐχαριστία, ἕν ἀγαλλίαμα, μία εὐφρόσυνος χοροστασία». Μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία «τό τερπνόν καί μακάριον ἐνηχεῖ μέλος, τό ἀγγελικόν ἆσμα» (Ἰ. Χρυσόστομος).

Ἔτσι, μέσα στήν Ἐκκλησία αἰσθανόμαστε ἄνετα καί βιώνουμε τήν πραγματική καί φυσική ζωή. Ὁ Πατήρ, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἡ ὁμοούσιος καί ζωοποιός Ἁγία Τριάς καλεῖ τόν ἄσωτο υἱό καί τόν ζωοποιεῖ. Στήν Ἐκκλησία ζοῦμε τήν ἀναξιότητά μας, ἀλλά καί τήν μεγαλόδωρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μᾶς καταδέχεται. Νοιώθουμε καλά ὅτι ἡ αἰτία τῆς καταδίκης μας δέν εἶναι ἡ ἁμαρτία, ἀφοῦ ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί, ἀλλά ἡ ἄρνηση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι ἄθροισμα ἐναρέτων, ἀλλά ἁμαρτωλοί ἄνθρωποι πού μετανοοῦν καί βιώνουν τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως, ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι στέρηση ζωῆς, ἀλλά πλησμονή ζωῆς. Δέν εἶναι ἀπουσία ἀγάπης, ἀλλά περίσσεια ἀγάπης.

* * *

Ὁ ἄσωτος υἱός τῆς παραβολῆς ἐκφράζει ἄριστα, κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, τόν ἄσωτο νοῦ. Δηλαδή, ὅταν ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου ἐξέρχεται ἀπό τήν καρδιά καί ἀπό τήν διαρκῆ μνήμη τοῦ Θεοῦ καί στρέφεται ἁμαρτωλά καί αἰσθησιακά στήν κτίση, ὅταν «σκορπίζεται σέ ἐπιθυμία τροφῶν ὄχι ἀναγκαίων, σέ ἐπιθυμία σωμάτων ὄχι σεμνῶν καί σέ ἐπιθυμία χρημάτων ὄχι εὐχρήστων καί σέ ἐπιθυμία κενῆς καί ἀδόξου δόξης» τότε εἶναι στήν κυριολεξία ἄσωτος.

Ἡ καρδιά, κατά τήν Βιβλικοπατερική Παράδοση, εἶναι ἡ οἰκία ὅπου ὁ νοῦς διαμένει μέ τόν Θεό. Ἐκεῖ γίνεται μιά συνεχής καί ἀέναη προσευχή. Φεύγοντας ὁ νοῦς ἀπό τήν καρδιά σκορπᾶ ὅλα τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ. Κατά τούς ἁγίους Πατέρας «νοῦς ἀποστάς τοῦ Θεοῦ ἤ κτηνώδης γίνεται ἤ δαιμονιώδης». Γι᾿ αὐτό, ἡ ἐπιστροφή τοῦ νοῦ στήν καρδιά καί ἡ ἀπόκτηση τῆς μνήμης τοῦ Θεοῦ ζωοποιεῖ τόν νεκρό νοῦ, ἀφοῦ φωτίζεται ἀπό τήν ἄκτιστη Χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως, ζωή χωρίς προσευχή εἶναι ἀσωτία, καί ζωή μέ προσευχή εἶναι ὄντως ζωή. Νοῦς πού συνάπτεται μέ τόν Θεό «καί αὐτῷ ἐγχρονίζων διά προσευχῆς καί ἀγάπης σοφός γίνεται καί ἀγαθός καί δυνατός καί φιλάνθρωπος καί ἐλεήμων καί μακρόθυμος» (ἅγ. Μάξιμος).

* * *

Τήν γενεά του ὁ Χριστός δέν δίστασε νά χαρακτηρίση ὡς γενεά «μοιχαλίδα καί ἁμαρτωλόν» (Μάρκ. η´, 38). Χαρακτηριστικά εἶπε, «ὅς ἄν ἐπαισχυνθῇ με καί τούς ἐμούς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καί ἁμαρτωλῷ καί ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτόν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρός αὐτοῦ...» (Μάρκ. η´, 38). Πολλοί ἴσως θά ποῦν ὅτι εἶναι ἀρκετά βαρύς αὐτός ὁ χαρακτηρισμός πού λέγεται ἀπό τόν Χριστό, τόν γεμάτο ἀγάπη. Καί πολλοί μαθημένοι νά σκανδαλίζωνται ἀπό ὅλα θά σκανδαλισθοῦν.

Πρέπει ὅμως νά δοῦμε τήν βαθύτερη σημασία τοῦ χαρακτηρισμοῦ αὐτοῦ. Μοιχαλίδα λέγεται ἡ γυναίκα ἐκείνη πού ἐγκαταλείπει τόν σύζυγό της, προδίδει τήν ἀγάπη του, μολύνει τήν συζυγική κοίτη. Κατά παρόμοιο τρόπο μοιχός εἶναι καί ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος ἤ ὁλόκληρη γενιά καί ὁλόκληρο ἔνθος, πού ἐγκαταλείπει τόν Θεό, ὁ Ὁποῖος τόν δημιούργησε καί ἐνδιαφέρεται πατρικά γι᾿ αὐτόν. Στήν Ἁγία Γραφή καί στήν γλώσσα τῶν Πατέρων πνευματική μοιχεία εἶναι ἡ ἀποστασία, ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό. Καί μέ τό πρίσμα αὐτό ὁλόκληρη ἡ γενιά τοῦ Χριστοῦ ἦταν ἄπιστη, διεστραμμένη, μοιχαλίς. Ἄλλοι ἀπό τούς συγχρόνους του ἀνθρώπους ἔχοντας διάφορα πάθη, ἄλλοι διακατεχόμενοι ἀπό τόν φόβο, ὄχι μόνον ἀπομακρύνονταν ἀπό τόν Θεό, ἀλλά καί τόν πολεμοῦσαν, ἀρνούμενοι νά δεχθοῦν τήν ἀλήθεια.

Μέ τό πνεῦμα αὐτό πρέπει νά δοῦμε καί τήν δική μας ζωή. Δυστυχῶς ἄν ἔχουμε λίγη εἰλικρίνεια, θά διαπιστώσουμε ὅτι καί ἐμεῖς εἴμαστε μοιχοί καί σαρκικοί ἄνθρωποι. Εἴμαστε περισσότερο μοιχοί ἀπό τούς τότε Ἰουδαίους, γιατί ἐκεῖνοι ἦταν ὁ περιούσιος λαός καί ἐγκατέλειψε τόν Κύριο, ἐνῶ ἐμεῖς εἴμαστε τό Σῶμα Του καί Τόν ἐγκαταλείπουμε. Ἔχουμε βαπτισθῆ στό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος, εἰσήλθαμε στήν Ἁγία Ἐκκλησία καί ὅμως καθημερινά ἐκδιώκουμε τήν Χάρη καί ἐρωτοτροποῦμε μέ τόν διάβολο.

Αὐτή ἡ ἀποστασία μας γίνεται μέ ὅ,τι συνιστᾶ παράβαση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. Γιά τόν ἕνα πνευματική μοιχεία (δηλαδή ἀπομάκρυνση ἀπό τόν Θεό) μπορεῖ νά εἶναι ἡ κλοπή, γιά τόν ἄλλο τό πάθος τοῦ ψεύδους, γιά τόν τρίτο ἡ μεγάλη ἀγάπη στήν ὕλη πού τόν κάνει νά προδίδη τόν Χριστό, γιά τόν τέταρτο ὁ ἐπάρατος ἐγωϊσμός κλπ. Ἴσως χρειάζεται ἀκόμη νά τονισθῆ ὅτι ὄχι μόνον ἡ μοιχεία ἔχει τήν ἔννοια τῆς ἀποστασίας ἀπό τόν Θεό, ἀλλά καί ἡ σαρκικότητα ἔχει παρόμοια ἔννοια. Δηλαδή, κατά τήν Ἁγία Γραφή καί τούς ἁγίους Πατέρας, σαρκικός ἄνθρωπος δέν εἶναι μόνον ἐκεῖνος πού ὑπέπεσε σέ σαρκικά παραπτώματα, ἀλλά αὐτός πού δέν ἔχει μέσα του τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ὁ Χριστιανός πού ἔχει τό Ἅγιο Πνεῦμα λέγεται πνευματικός, καί ὁ Χριστιανός πού στερεῖται τῆς ζωογόνου παρουσίας Του, λέγεται σαρκικός. Ἔτσι, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τούς Χριστιανούς τῆς Κορίνθου πού εἶχαν χωρισθῆ σέ θρησκευτικές φατρίες μέ συνέπεια νά διαπληκτίζωνται, τούς χαρακτηρίζει σαρκικούς, γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού εἶναι πνεῦμα εἰρήνης καί ἑνότητος, δέν μένει ἐκεῖ πού ὑπάρχει διχόνοια καί διαίρεση, ὁπότε βρισκόμαστε μπροστά σέ σαρκικούς ἀνθρώπους.

* * *

Ὅλα αὐτά σημαίνουν ὅτι ὁ θάνατος, ἡ νέκρωση εἶναι ἀσωτία, ἐνῶ ἡ ἀφθαρσία, ἡ ἀθανασία, ἡ ζωή εἶναι καρποί μετανοίας καί μεθέξεως τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό ἄς μοιάσουμε, ὅπως λέγη ὁ ἱερός Χρυσόστομος, μέ τόν ἄσωτο υἱό, πού δέν ἦταν ἄσωτος μόνον στήν ἁμαρτία, ἀλλά καί στήν μετάνοια, γιά νά ἀποκαταστήσουμε τήν ὑπόστασή μας στό πρωτόκτιστο κάλλος μέ τό ὁποῖο τήν στόλισε ὁ Δημιουργός.

ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο Ὅσοι Πιστοί

Δεῖτε ἐπίσης: Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ