Πολλά εἶναι τά Πάθη πού ὑπέστη ὁ Χριστός γιά τήν θεραπεία τοῦ ἀνθρώπου, ἤτοι ἡ ἀνάκριση ἀπό τούς ἀρχιερεῖς καί τόν Πιλᾶτο, ἡ φραγγέλωση, ὁ ἀκάνθινος στέφανος, ἡ πορφυρά χλαμίδα, ἡ μεταφορά τοῦ Σταυροῦ στόν Γολγοθᾶ, ἡ σταύρωση στόν Κρανίου τόπο κλπ. Σέ ὅλα αὐτά φαίνεται ἡ μεγάλη μακροθυμία τοῦ Θεοῦ, πού δέχθηκε τά πάν­τα γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Δημιουργός καταδικάζεται καί ἀτιμάζεται ἀπό τό δημιούργημά Του, ὁ Κτίστης ἀπό τό κτίσμα Του, ὁ Πατέρας ἀπό τό παιδί Του.

Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἔπαθε ὁ Χριστός καί τά πολλά εἴδη τῶν παθῶν ἔχουν μεγάλη σημασία, γιατί μέ αὐτόν τόν τρόπο ὁ Χριστός θεράπευσε τίς διάφορες ἀσθένειες τοῦ ἀνθρώπου καί τόν ὁδήγησε στήν πνευματική ὑγεία. Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ ἁγιο­­ρείτης, ὡς φιλόκαλος, συγκέν­τρωσε πολλά χωρία Πατέ­ρων γιά τά διάφορα εἴδη τῶν παθῶν, στά ὁποῖα φαίνεται ἡ αἰτία γιά τήν ὁποία ἔπαθε κατ’ αὐτόν τόν τρόπο ὁ Χριστός.

Ὁ Χριστός δέχθηκε ἀκάνθινο στέφανο στήν κεφαλή Του, καί ἔτσι φανέρωσε ὅτι ἔρριψε τόν στέφανο πού εἶχε ὁ διάβολος στήν κεφαλή του, ἀπό τήν νίκη πού πέτυχε ἀπέναν­τί μας (ἅγ. Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς). Ἐπίσης, ὁ ἀκάνθινος στέφανος δηλώνει ὅτι ὁ Χριστός ἐξάλειψε τήν κατάρα πού εἶχε ἡ γῆ μετά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ, μέ τό νά βλαστάνη ἀγκάθια, ἤ ὅτι ἐξάλειψε τίς μέριμνες καί τίς ὀδύνες τῆς παρούσης ζωῆς, πού ὁμοιάζουν μέ τά ἀγκάθια, ἤ ἀκόμη φανερώνει ὅτι ἔγινε κοσμοκράτωρ καί νικητής τῆς σαρκός καί τῆς ἁμαρτίας (Μέγας Ἀθανάσιος), ἀφοῦ στεφάνι φοροῦν οἱ βασιλεῖς.

Ἔβγαλε τά ἱμάτιά Του καί φόρεσε τήν πορφύρα, γιά νά βγάλη τούς δερμάτινους χιτῶνες, πού εἶχε φορέσει ὁ Ἀδάμ μετά τήν παράβαση τῆς ἐν­τολῆς τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι σημεῖο τῆς νεκρώσεως (Μέγας Ἀθανάσιος). Φόρεσε δέ πάλι τά ἱμάτια γιά νά ἐνδύση τόν ἄνθρωπο μέ τήν ἀφθαρσία πού εἶχε πρό τῆς παρακοῆς (Μέγας Ἀθανάσιος).

Ἔλαβε στά χέρια Του κάλαμο γιά νά θανατώση τόν ἀρχαῖο ὄφι καί δράκον­τα, ἀφοῦ ἄλλωστε μέ τό καλάμι σκοτώνει κανείς τά φίδια (Μέγας Ἀθανάσιος). Ἀκόμη, ἔλαβε τόν κάλαμο γιά νά σταματήση τήν ἐξουσία τοῦ διαβόλου ἐπάνω στούς ἀνθρώπους (ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος). Ἐπί πλέον ἔλαβε κάλαμο στά χέρια Του γιά νά σβύση τό χειρόγραφο τῶν ἁμαρτιῶν μας (Μέγας Ἀθανάσιος), γιά νά γράψη μέ τό κόκκινο αἷμα Του βασιλικῶς τό γράμμα τῆς συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτιῶν μας (ἅγ. Θεόδωρος Στουδίτης).

Σταυρώθηκε στό ξύλο τοῦ Σταυροῦ γιά τό ξύλο τῆς γνώσεως. Ξέρουμε ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη ὅτι διά ξύλου ἔπεσε ὁ Ἀδάμ καί ἔχασε τήν κοινωνία του μέ τόν Θεό. Ἔπρεπε μέ ἕνα ἄλλο ξύλο, τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, νά ἐπανέλθη ὁ ἄνθρωπος στόν Παράδεισο τῆς τρυφῆς, ἀπό τόν ὁποῖον ἔπεσε στήν ἁμαρτία μέ τήν βρώση τοῦ καρποῦ ἑνός ἄλλου ξύλου. Καρφώθηκε πάνω στόν Σταυρό, γιά νά καρφώση τήν ἁμαρτία. Ἅπλωσε τά χέρια Του στόν Σταυρό γιά νά ἰατρεύση τό ἅπλωμα τῶν χεριῶν τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας ὅταν ἔλαβαν τόν ἀπαγορευμένο καρπό, καθώς ἐπίσης καί γιά νά ἑνώση τά διεστῶτα, ἤτοι τούς ἀγγέλους καί τούς ἀνθρώπους, τά οὐράνια καί ἐπίγεια.

Ἔλαβε ἐπάνω στόν Σταυρό τήν γεύση τῆς χολῆς καί τοῦ ὄξους, γιά τήν γλυκεία γεύση πού αἰσθάνθηκε ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα τρώγον­τας τόν ἀπαγορευμένο καρπό (ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεο­­­λόγος). Ἔτσι, μέ τήν γεύση τοῦ ὄξους θεράπευσε τήν γεύ­ση τῆς ἀπαγορευμένης ἡδονῆς. Ἔλαβε τόν θάνατο γιά νά θα­­να­­τώση τόν θάνατο.

Τό αἷμα καί τό ὕδωρ πού ἔρρευσαν ἀπό τήν πλευρά Του φανέρωναν τά βασικά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδή τό Βάπτισμα (ὕδωρ) καί τήν θεία Εὐχαριστία (αἷμα), καθώς ἐπίσης καί τό βάπτισμα τοῦ μαρτυρίου. Σκοτίσθηκε ὁ ἥλιος καί ἡ σελήνη γιά νά δείξουν τό πένθος τους γιά τόν σταυρωθέν­τα. Ἀνέβηκε ὁ Χριστός στό ὕψος τοῦ Σταυροῦ γιά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ. Οἱ πέτρες σχίσθηκαν, ἐπειδή ἔπασχε ἡ πέτρα τῆς ζωῆς. Ἀνέστησε ὁ Χριστός τούς νεκρούς οἱ ὁποῖοι στήν συνέχεια εἰσῆλθαν στά Ἱεροσόλυμα, γιά νά δείξη ὅτι, ἀφοῦ καί ἐμεῖς ἀναστηθοῦμε, θά εἰσέλθουμε στήν ἄνω Ἱερουσαλήμ. Μετά τόν θάνατο στόν Σταυρό τάφηκε γιά νά μή στρεφόμαστε ἐμεῖς στήν γῆ, ὅπως κάναμε προηγουμένως. Τέλος ἀναστήθηκε γιά τήν δική μας ἀνάσταση.

Ὁ ἅγιος Πρόκλος, Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταν­τινουπόλεως, ὀνομάζει τό Πάθος τοῦ Χριστοῦ καθάρσιο· τόν θάνατό Του ἀφορμή ἀθανασίας, ἀφοῦ ἀνέτειλε τήν ζωή· τήν κάθοδο στόν Ἅδη, γέφυρα τῶν ἀπ’ αἰώνων νεκρωθέν­των πρός τήν ἀναβίωση· τήν μεσημβρία, κατά τήν ὁποία καταδικάσθηκε σέ θάνατο ὁ Χριστός, ἀνάκληση τῆς δειλινῆς καταδίκης τοῦ ἀν­­θρώπου στόν Παράδεισο· τόν Σταυρό, ἰατρό τοῦ δένδρου τοῦ Παραδείσου· τά καρφιά ὅτι προσήλωσαν καί ἐκάρφωσαν μέ τήν θεογνωσία τόν κόσμο πού κατέσπειρε τόν θάνατο· τίς ἄκαν­­θες, βότρεις τοῦ Ἰουδαϊκοῦ ἀμπελῶνος· τήν χολή, πρόξενο τοῦ μέλιτος τῆς πίστεως καί παρήγορο τῆς πονηρίας τῶν Ἰουδαίων· τόν σπόγγο ὅτι σπόγγισε τήν κοσμική ἁμαρτία· τόν κάλαμο ὅτι πολιτογράφησε τούς πιστούς στόν οὐρανό καί συνέτριψε τήν τυραννία τοῦ ἀρχεκάκου ὄφεως· τόν Σταυρό ὡς σημεῖο ἀν­τιλεγόμενο ἀπό τούς ἀπίστους καί δοξαζόμενο ἀπό τούς πιστούς.

Μέ τό Πάθος Του ὁ Χριστός ἀποδείχθηκε πραγματικός ἰατρός τῶν ἀνθρώπων, ἀφοῦ θεράπευσε ὅλα τά δεινά πού ἐπισώρευσε στό ἀνθρώπινο γένος ἡ ἁμαρτία τοῦ Ἀδάμ. Ἀποδείχθηκε ὁ νέος γενάρχης τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.

ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο Οἱ Δεσποτικές Ἑορτές