«Τα Χριστούγεννα τῆς μελαγχολίας»

   

Δίνονται πολλές ἑρμηνεῖες τοῦ φαινομένου αὐτοῦ. Ἡ μία εἶναι ὅτι «τά Χριστούγεννα λειτουργοῦν ὡς μεγεθυντικός φακός τῶν προβλημάτων μας, θυμίζοντάς μας παράλληλα παλιότερες καλύτερες ἐποχές», ἰδιαίτερα σέ ἀνθρώπους πού ἐκεῖνο τόν καιρό ἀντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα. Ἡ ἄλλη ὅτι τά Χριστούγεννα μᾶς βάζουν στούς παραδοσιακούς καί οἰκογενειακούς μας ρόλους τούς ὁποίους ἀναλάβαμε ἀπό τήν παιδική μας ἡλικία καί ἔτσι δίνουν τήν εὐκαιρία «γιά νά βγοῦν στήν φόρα ἀπωθημένα ἐτῶν ἤ καί δεκαετιῶν». Ἡ τρίτη εἶναι οἱ μεγάλες προσδοκίες πού ἔχουμε γιά τό πῶς θά περάσουμε τίς ἡμέρες αὐτές, πού δέν πραγματοποιοῦνται καί εἶναι φυσικό ὅτι «ἡ φαντασία ἀποδεικνύεται πλουσιότερη ἀπό τήν πραγματικότητα», ὁπότε δημιουργοῦνται γκρίνιες. Καί ἡ τέταρτη εἶναι «ὁ ἀναπόφευκτος ἀπολογισμός πού γίνεται στό τέλος τοῦ χρόνου» καί μάλιστα γίνεται αὐτό πιό πιεστικό ὅσο περνοῦν τά χρόνια.

Τό γεγονός εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος μέ ὑψηλές καί μεγάλες προδιαγραφές, ἔχει δημιουργηθῆ γιά νά φθάση στήν θέωση. Οἱ ἑορτές, ὅπως τίς ἔχει καθορίσει ἡ Ἐκκλησία, ἀποβλέπουν στόν βαθύτερο αὐτόν σκοπό. Ὅταν, ὅμως, ὁ ἄνθρωπος ἑορτάζη αὐτά τά γεγονότα ἐξαντλώντας τό ἐνδιαφέρον του μόνον σέ ὑλικές καί κοσμικές χαρές, ἡ ψυχή του δέν μπορεῖ νά ἀναπαυθῆ καί τότε ἀναπτύσσεται ἡ ἀπογοήτευση. Αὐτή ἡ ἀπογοήτευση ὁμοιάζει μέ τήν ἀπογοήτευση πού αἰσθάνεται ὁ ἄνθρωπος ὅταν βγαίνη ἀπό τόν χῶρο μιᾶς πολύωρης ἐξαντλητικῆς διασκέδασης, ἡ ὁποία, ὅμως, τοῦ ἄφησε ἄλυτα τά ὑπαρξιακά προβλήματα, τόν ἄφησε σέ ἕνα ὑπαρξιακό κενό καί σέ ἕνα βαθύτατο πόνο.

Ἄν θέλη νά δῆ κανείς γιατί ὁ Χριστιανός αἰσθάνεται ἀπελπισμένος μετά ἀπό τέτοιες ἑορταστικές ἐκδηλώσεις, ἄς διαβάση τό Ἑορτοδρόμιον τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, μέσα στό ὁποῖο φαίνεται ὁ σκοπός τῶν ἑορτῶν αὐτῶν καί ὁ τρόπος τοῦ ἀληθινοῦ ἑορτασμοῦ καί τότε θά ἐντοπίση τό πρόβλημα. Ἑπομένως, τό πρόβλημα τῆς μελαγχολίας τῶν ἑορτῶν δέν ἑρμηνεύεται ψυχολογικά, ἀλλά πνευματικά, θεολογικά.