Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα

Κυριακή ΙΑ΄ Λουκᾶ (Ματθ. α΄ 1-25)

Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ Δαυῒδ υἱοῦ Ἀβραάμ. Ἀβραὰμ ἐγέννησε τὸν Ἰσαάκ, Ἰσαὰκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰούδαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, Ἰούδας δὲ ἐγέννησε τὸν Φαρὲς καὶ τὸν Ζαρὰ ἐκ τῆς Θάμαρ, Φαρὲς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐσρώμ, Ἐσρὼμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀράμ, Ἀρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμιναδάβ, Ἀμιναδὰβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ναασσών, Ναασσὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Σαλμών, Σαλμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Βοὸζ ἐκ τῆς Ραχάβ, Βοὸζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὠβὴδ ἐκ τῆς Ρούθ, Ὠβὴδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεσσαί, Ἰεσσαὶ δὲ ἐγέννησε τὸν Δαυῒδ τὸν βασιλέα. Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶντα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου, Σολομὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ροβοάμ, Ροβοὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιά, Ἀβιὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀσά, Ἀσὰ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσαφάτ, Ἰωσαφὰτ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωράμ, Ἰωρὰμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ὀζίαν, Ὀζίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωάθαμ, Ἰωάθαμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἄχαζ, Ἄχαζ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐζεκίαν, Ἐζεκίας δὲ ἐγέννησε τὸν Μανασσῆ, Μανασσῆς δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀμών, Ἀμὼν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσίαν, Ἰωσίας δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰεχονίαν καὶ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐπὶ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος. Μετὰ δὲ τὴν μετοικεσίαν Βαβυλῶνος Ἰεχονίας ἐγέννησε τὸν Σαλαθιήλ, Σαλαθιὴλ δὲ ἐγέννησε τὸν Ζοροβάβελ, Ζοροβάβελ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀβιούδ, Ἀβιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιακείμ, Ἐλιακεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀζώρ, Ἀζὼρ δὲ ἐγέννησε τὸν Σαδώκ, Σαδὼκ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἀχείμ, Ἀχεὶμ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλιούδ, Ἐλιοὺδ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἐλεάζαρ, Ἐλεάζαρ δὲ ἐγέννησε τὸν Ματθάν, Ματθὰν δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰακώβ, Ἰακὼβ δὲ ἐγέννησε τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἄνδρα Μαρίας, ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός. Πᾶσαι οὖν αἱ γενεαὶ ἀπὸ Ἀβραὰμ ἕως Δαυῒδ γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος γενεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως τοῦ Χριστοῦ γενεαὶ δεκατέσσαρες. Τοῦ δὲ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἡ γέννησις οὕτως ἦν. μνηστευθείσης γὰρ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Μαρίας τῷ Ἰωσήφ, πρὶν ἢ συνελθεῖν αὐτοὺς εὑρέθη ἐν γαστρὶ ἔχουσα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου. Ἰωσὴφ δὲ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, δίκαιος ὢν καὶ μὴ θέλων αὐτὴν παραδει­γματίσαι, ἐβουλή­θη λά­θρα ἀπολῦσαι αὐτήν. ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος ἰδοὺ ἄγγελος Κυρίου κατ᾿ ὄναρ ἐφάνη αὐτῷ λέγων· Ἰωσὴφ υἱὸς Δαυΐδ, μὴ φοβηθῇς παραλαβεῖν Μα­­ριὰμ τὴν γυναῖκά σου· τὸ γὰρ ἐν αὐ­­τῇ γεννηθὲν ἐκ Πνεύματός ἐστιν Ἁγίου· τέξεται δὲ υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν. Τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ρηθὲν ὑπὸ τοῦ Κυρίου διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσουσι τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός. Διεγερθεὶς δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ ὕπνου ἐποίησεν ὡς προσέταξεν αὐτῷ ὁ ἄγγελος Κυρίου καὶ παρέλαβε τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως οὗ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον, καὶ ἐκάλεσε τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν.

Τό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου

«Βίβλος γενέσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ, Υἱοῦ Ἀβραάμ..» (Ματθ. α', 1)

 Ἀπό μικρό παιδί, ὅταν ἄκουγα στήν Ἐκκλησία, τήν Κυριακή πρό τῶν Χριστουγέννων, τά ὀνόματα τῶν κατά σάρκα προγόνων τοῦ Χριστοῦ, αἰσθανόμουν ἀπορία καί ἔκπληξη. Δέν μποροῦσα νά καταλάβω γιατί ὅλη αὐτή ἡ ἀναφορά στήν Ἑβραϊκή ἱστορία. Ἀργότερα ὅμως κατάλαβα ὅτι ὑπάρχει βαθύς σκοπός καί λόγος. Φαίνεται ὅτι ὅλη ἡ ἀνθρώπινη ἱστορία εἶχε κατάληξη τήν γέννηση τοῦ προσώπου ἐκείνου, ἀπό τό ὁποῖο θά ἐγεννᾶτο ὁ Χριστός. Διάβασα στόν ἅγιο Νικόδημο τόν ἁγιορείτη ὅτι «ὅλος ὁ κόσμος νοητός τε καί αἰσθητός ἔγινε διά τό τέλος τοῦτο, ἤτοι τήν Κυρίαν Θεοτόκον καί ἡ Κυρία Θεοτόκος ἔγινεν πάλιν διά τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν».

Ἐπίσης μέ τήν μελέτη τῶν ἔργων τῶν Πατέρων διαπίστωσα ὅτι ἡ Παναγία ἦταν ἀπαλλαγμένη ἀπό κάθε προσωπική ἁμαρτία καί αὐτό ὀφειλόταν στόν ἐλεύθερο ἀγώνα της, στήν ἐνέργεια τοῦ Πνεύματος καί «στούς διαδοχικούς ἐξαγνισμούς τῶν θεοπατόρων». Κατά τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων τό «σπέρμα» τοῦ Ἀδάμ καθαριζόταν μέ τόν θεάρεστο καί ἐνάρετο βίο τῶν Προπατόρων, ὥστε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός νά ὀνομάζη τό σπέρμα τοῦ ἁγίου Ἰωακείμ (πατέρα τῆς Παναγίας) «σπέρμα πανάμωμον».

Ἑπομένως, ἡ ἀπαρίθμηση τῶν ὀνομάτων δέν εἶναι μιά ἑβραϊκή ἱστορία, ἀλλά ἡ ἱστορία τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, πού ἐπετεύχθη μέ τήν γέννηση τοῦ Θεανθρώπου.

Ὅταν λέμε ὅτι ὁ Θεός ἐνανθρώπησε ἐννοοῦμε ὅτι σαρκώθηκε τό Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου εἶναι κοινή ἐνέργεια τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὅπως ἄλλωστε καί ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Υἱός ἐνανθρωπίζει, ὁ Πατήρ εὐδοκεῖ στήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ «οὐ δεσποτικῶς ἀλλά πατρικῶς» καί τό Πανάγιο Πνεῦμα συνευδοκεῖ καί συνεργεῖ. Ὅλη αὐτή τήν θεολογία, πού ἔχει βαθειά σημασία γιά τήν πνευματική μας ζωή, μποροῦμε νά τήν δοῦμε στά τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας μας.

Πρέπει ὅμως νά ποῦμε ὅτι δέν εἶναι θέμα μιᾶς ἁπλῆς ἀναγνώσεως καί κατανοήσεως τῶν τροπαρίων, ἀλλά θέμα προσωπικῆς ζωῆς, προσωπικῆς κοινωνίας μέ τόν ἅγιο Τριαδικό Θεό. Ὁ πιστός ἑνούμενος μέ τόν Χριστό καί ἑνοποιώντας ὅλες τίς δυνάμεις τῆς ψυχῆς του, βιώνει τήν ἐνέργεια τῆς Ἁγίας Τριάδος. Εἶναι ἐπομένως θέμα ἀποκαλύψεως στήν καθαρή καρδιά.

* * *

Πολλοί ἄνθρωποι δέν ἀντελήφθησαν τόν σκοπό τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ. Μεταξύ αὐτῶν ἀνήκουν καί πολλοί Χριστιανοί πού ἐκκλησιάζονται καί ἰσχυρίζονται ὅτι ζοῦν πνευματική ζωή.

Μερικοί θεωροῦν τόν Χριστό μεγάλο φιλόσοφο πού ἀποκάλυψε ὑπέροχες ἀλήθειες στόν κόσμο. Ἄλλοι τόν θεωροῦν ὑπέροχο παιδαγωγό πού ἀντιμετώπισε ἄριστα τόν ἄνθρωπο καί τά προβλήματά του. Ἄλλοι ἕναν θαυματοποιό πού εὐεργέτησε τούς ἀνθρώπους μέ τήν θεραπεία ἀπό τίς βασανιστικές τους ἀσθένειες. Ἄλλοι τόν θεωροῦν ἀπαράμιλλο κοινωνικό ἀναμορφωτή πού ἔφερε τεράστιες ἀλλαγές στίς κοινωνικές συνθῆκες πού ἐπικρατοῦσαν τότε. Ὑπάρχουν ἀκόμη καί ἄλλοι πού τόν θεωροῦν μύστη ἤ ἀρχηγό μιᾶς θρησκείας, ἔστω καί τῆς πιό τέλειας.

Ὁ Χριστός ὅμως εἶναι ὅλα αὐτά, ἀλλά δέν εἶναι μόνον αὐτά. Δέν εἶναι ἁπλῶς φιλόσοφος πού ἀποκάλυψε ἀλήθειες, ἀλλά εἶναι αὐτός ὁ Ἴδιος ἡ ἀλήθεια. Δέν εἶναι ἁπλῶς παιδαγωγός, ἀλλά ὁ μοναδικός σωτήρ τῶν ἀνθρώπων. Δέν ἦλθε ἀκόμη στόν κόσμο γιά νά κάνη θαύματα, ἔκανε ὅμως θαύματα γιά νά ἀποδείξη στούς συγχρόνους του ὅτι ἦλθε. Δέν εἶναι κοινωνικός ἀναμορφωτής, ἀλλά σωτήρας τοῦ προσώπου. Στήν Καινή Διαθήκη δέν ὑπάρχει καθόλου ἡ λέξη ἐπανάσταση, ἀντίθετα ὑπάρχει ἡ λέξη ἀνάσταση. Ὅταν κανείς ἀναστηθῆ ἐσωτερικά γίνεται ὁ μεγαλύτερος ἀναμορφωτής τῆς κοινωνίας. Δέν εἶναι ἀκόμη ἁπλῶς ἕνας ἀρχηγός μιᾶς τέλειας θρησκείας, ἀλλά εἶναι ἡ κεφαλή μας καί ἡ ζωή μας.

Ὅλα αὐτά δείχνουν τόν σκοπό τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ. Δέν ἦλθε ὁ Κύριος γιά νά φέρη κάτι καινό (καινούριο), ἀλλά νά γίνη Αὐτός ὁ Ἴδιος τό καινόν, νά δείξη ὅτι Αὐτός εἶναι ἡ ζωή. Ἐλευθέρωσε τήν ἀνθρώπινη φύση ἀπό τίς συνέπειες τῆς πτώσεως τοῦ Ἀδάμ καί ἀκόμη ἔδωσε σέ αὐτήν ἐκεῖνα πού τῆς στέρησε ὁ Ἀδάμ μέ τήν πτώση του. Δηλαδή, ὁ Χριστός εἶναι ἡ ζωή μας. Εἶναι τό ἐμβόλιο πού προσφέρει τήν ζωή, πού ἔκανε τήν ἀγριέλαιο καλλιέλαιο. Εἶναι ἡ ὑγιής ρίζα πού μᾶς τροφοδοτεῖ μέ τόν χυμό τῆς αἰωνιότητας.

* * *

Ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος ὄχι γιά νά διδάξη μερικές ξεχασμένες ἀλήθειες, οὔτε γιά νά εὐεργετήση ἁπλῶς τόν ἄνθρωπο, ἀλλά γιά νά τόν ἑνώση μέ τόν Θεό, δηλαδή νά ἑνώση στό Πρόσωπό Του ὑποστατικά τήν ἀνθρώπινη φύση καί τήν θεία φύση καί διά τοῦ Προσώπου Του νά ἑνώση τόν ἄνθρωπο μέ ὅλη τήν Ἁγία Τριάδα.

Ἑπομένως, ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ δέν ἀποβλέπει σέ μιά ἀφηρημένη λύτρωση, σέ μιά βελτίωση τῆς ἠθικῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά εἶναι μυστήριο «εὐρύτερον τῆς λυτρωτικῆς εὐσπλαχνίας». Ἥνωσε τόν Θεό μέ τόν ἄνθρωπο: «Κενοῦται μέν γάρ ἡ θεότης... ἀνακαινοῦται δέ τό ἀνθρώπινον, διά τῆς πρός τό θεῖον ἀνακράσεως, θεῖον γινόμενον» (ἅγ. Γρηγόριος Νύσσης). Ὁ Χριστός εἶπε ὅτι «ἦλθον ἵνα ζωήν ἔχωσι καί περισσόν ἔχωσιν» (Ἰω. ι', 10). Καί κατά τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ τό «περισσόν» ἔγκειται στό ὅτι κατέστησε τούς ἀνθρώπους ἀδελφούς καί συγκληρονόμους Του.

Ἔτσι, ἀποκτήσαμε ὑπαρξιακή γνώση τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος θά παρέμεινεν ἄγνωστος καί ἀπρόσιτος σέ μᾶς καί ἐμεῖς αἰώνια καταδικασμένοι. Μέ τήν ἐνανθρώπηση φθάσαμε σέ ἀνώτερη κατάσταση ἀπό τήν προπτωτική, γίναμε Σῶμα Χριστοῦ καί κατοικητήρια τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι᾿ αὐτό ἐπανειλημμένα τονίζουν οἱ ἅγιοι Πατέρες ὅτι ὁ Θεάνθρωπος Χριστός καί ὄχι ὁ Ἀδάμ εἶναι «ἡ κλείς τῆς ἑρμηνείας τῶν πάντων».

Ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει ἀξία ἐπειδή ἁπλῶς γεννιέται βιολογικά, ἀλλά ἐπειδή μέ τό μυστήριο τῆς Θεογενεσίας (τό ἅγιο Βάπτισμα) γίνεται μέλος τοῦ ἀναστημένου Σώματος τοῦ Χριστοῦ, καί ὅλη ἡ φύση του προσελήφθη ἀπό τό Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι᾿ αὐτό οἱ ἅγιοι Πατέρες καί γενικά οἱ ἅγιοι δέν ἐνδιαφέρονται τόσο γιά τήν σωματική καί βιολογική κατασκευή καί προέλευση τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ἐκπλήσσονται μπροστά στό μεγάλο θαῦμα, τό ὅτι μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ ἔγινε μέλος τοῦ Σώματός Του. Αὐτό ἔχει μεγάλη σημασία, ἐνῶ ὅλα τά ἄλλα κινοῦνται στήν περιφέρεια.

* * *

Ἐνῶ μιά φορά ὁ Χριστός ἐνηνθρώπησε κατά σάρκα, κατά ἀπόρρητη, μυστική καί ὑπαρξιακή διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων, ζοῦμε διαρκῶς τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἅγιος Μάξιμος λέγει ὅτι ὁ Λόγος σαρκώνεται κατά ἰδιαίτερο τρόπο πάντοτε καί ἐν πᾶσι.

Πρῶτον, σαρκώνεται στόν κόσμο. Κατά ἕναν θεολόγο, πού ἀσχολήθηκε μέ τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Μαξίμου «ὅλος ὁ κόσμος κατά τό μᾶλλον ἤ ἦττον ἀποτελεῖ «πάχυνσιν» ἤ σάρκωσιν τοῦ Λόγου... Εἰς τάς μυστικάς αὐτάς σαρκώσεις ὁ Λόγος δέν ἐμφανίζεται, ἀλλά κρύπτεται ὑπό τό κάλυμμα τῆς κτίσεως». Μέσα σέ ὅλη τήν κτίση ὑπάρχει ἡ ἐνέργεια, οἱ λόγοι τοῦ Λόγου.

Δεύτερον, σαρκώνεται στούς πιστούς. Ὁ Χριστός γεννιέται μέσα στούς πιστούς μέ τήν πίστη καί σαρκώνεται μέ τίς ἀρετές. Ὅλη ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, ἡ πνευματική ζωή, εἶναι ζωή ἀναγεννήσεως, δηλαδή γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μέσα μας καί ἀναγεννήσεώς μας ἐν Αὐτῷ. Γι᾿ αὐτό οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας νοιώθουν πάντοτε τόν Χριστό στήν καρδιά τους καί ἑορτάζουν παντοτεινά Χριστούγεννα. Ἄλλωστε, πάλι κατά τόν ἅγιο Μάξιμο, ὁ Χριστός μέ τήν ἐνανθρώπησή του ἔγινε πρόδρομος τῆς πνευματικῆς Του παρουσίας, γιά νά παιδαγωγήση τίς ψυχές μας γιά τήν ἐμφανῆ αὐτοῦ θεϊκή παρουσία. Στό τέλος δέ τῶν αἰώνων θά ἀποκαλύψη ἐμφανῶς «τά τέως πᾶσιν ἀπόρρητα».

* * *

Γεννιέται ἕνα ἐρώτημα: Τί νόημα ἔχει ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ στήν σημερινή κοινωνία καί ποιά σημασία ἔχουν αὐτά πού ἐλέχθησαν γιά τόν σημερινό ἄνθρωπο; Τό ἐρώτημα αὐτό τίθεται, γιατί βρισκόμαστε κάθε μέρα σέ μιά ἀδήριτη πραγματικότητα, πού κινεῖται ἔξω ἀπό τόν ζωήρυτο χυμό τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως.

Δύο μόνον σημεῖα μποροῦμε νά σημειώσουμε. Πρῶτον, ὅτι ὅλη ἡ κίνηση τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου εἶναι κίνηση ἀπό τόν Θεάνθρωπο στόν ἀνθρωποθεό. Δηλαδή, ἔπαυσε ἡ σημερινή κοινωνία καί ὁ σημερινός ἄνθρωπος νά κινῆται γύρω ἀπό τόν Θεάνθρωπο Χριστό καί ἔχει ὑψώσει τόν ἄνθρωπο σέ Θεό. Θεοποίησε τήν ἐξυπνάδα του, τίς οἰκονομικές καί κοινωνιολογικές ἱκανότητές του. Δεύτερον, ὅτι οἱ περισσότεροι Χριστιανοί ζοῦμε τά Χριστούγεννα μᾶλλον στήν ἐπιφάνειά τους χωρίς νά ἀνταποκρίνωνται σέ ἐσωτερικές καταστάσεις. Γιά τούς πολλούς τά Χριστούγεννα εἶναι μιά ἑορτή πού ἐξυπηρετεῖ τίς κοινωνικές καί ψυχολογικές ἀνάγκες τοῦ ἀνθρώπου, μιά ἑορτή τυλιγμένη μέσα στόν ρομαντισμό, στίς ὡραῖες ἀναμνήσεις τῶν παιδικῶν χρόνων, στόν συναισθηματικό διάκοσμο, στά πατροπαράδοτα ἤθη καί ἔθιμα, πού δέν πρέπει νά καταργηθοῦν, στήν ἀνταλλαγή εὐχῶν. Ἔτσι κατήντησε γιά τούς πολλούς μιά ἑορτή χωρίς ἐσωτερική, πνευματική ἀναφορά.

Δέν θέλουμε νά διατυπώσουμε μελαγχολικές σκέψεις, ἀλλά νά ἐκφράσουμε μιά μεγάλη αἰσιοδοξία. Ὅτι μόνον μέ τόν Θεάνθρωπο Χριστό, πού θά Τόν βιώνουμε ἐσωτερικά, θά λάβη νόημα ἡ ζωή μας καί θά γιορτάζουμε πραγματικά Θεοφάνεια. Γιατί «ὁ ἴδιος ὁ Χριστός γίνεται ὄχι μόνον Δῶρο τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο, ἀλλά καί τοῦ ἀνθρώπου στόν Θεό καί τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν ἄνθρωπο».

* * *

Δέν πρέπει νά περιμένουμε τήν σωτηρία μας ἀπό τούς ἀνθρώπους ἀλλά ἀπό τόν Θεάνθρωπο Χριστό. Αὐτός εἶναι ἡ ἐλπίδα μας, ἡ σωτηρία μας, ἡ δόξα μας. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μᾶς ἔχουν γελάσει. Ὁ ἄνθρωπος ἀπό μόνος του, χωρίς τήν θεία Χάρη, εἶναι θηρίο τόσο τρομερό καί ἄγριο πού ξεπερνᾶ τήν ἀγριότητα τῶν πιό αἱμοβόρων θηρίων. Συμφεροντολόγος, ἐκμεταλλευτής, ἐγωϊστής, σαρκολάτρης. Ἀπό τόν Θεάνθρωπο προέρχονται ὅλα τά ἀγαθά. Αὐτός ἔγινε ἡ «προσαγωγή» μας πρός τόν Πατέρα. Ἐπειδή εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος γι᾿ αὐτό ἔδειξε σέ μᾶς τήν ἀγάπη τοῦ Πατέρα καί μᾶς ἥνωσε μέ Αὐτόν. Φανέρωσε ὅλη τήν δόξα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀλλά καί τήν δόξα τοῦ ἀνθρώπου. Διά τοῦ Θεανθρώπου ὁ ἄνθρωπος μετέχει τῶν ἐνεργειῶν τῆς Ἁγίας Τριάδος. Χωρίς τόν Θεάνθρωπο δέν μποροῦμε νά μιλᾶμε γιά ἁγιασμό, γιά χαρά, γιά εἰρήνη, γιά μακαριότητα, γιά ἀγάπη, γιά αἰωνιότητα, γιά Παράδεισο, γιατί Αὐτός εἶναι τά πάντα. Διά τοῦ Θεανθρώπου καθαρίζεται ἡ ψυχή μας ἀπό τά φρικτά πάθη, φυγαδεύεται ὁ Σατανᾶς, θανατώνεται ὁ θάνατος καί διά τοῦ Θεανθρώπου λαμβάνουμε τήν θεία Χάρη.

Ἄν ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού μποροῦν νά μᾶς βοηθήσουν, αὐτοί εἶναι οἱ φίλοι τοῦ Θεανθρώπου, πού μέ τήν Χάρη Του ἔγιναν θεούμενοι. Εἶναι οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ. Αὐτοί ἐπέτυχαν τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο πλάστηκε ὁ ἄνθρωπος καί ἔτσι ἔχουν μεγάλη παρρησία στόν Θεό. Ὅσοι βρίσκονται στήν θριαμβεύουσα Ἐκκλησία μᾶς βοηθοῦν μέ τίς ἱκεσίες τους πρός τόν Φιλάνθρωπο Δεσπότη, τόν Θεό. Καί ὅσοι ἀκόμη ζοῦν, ἐπειδή εἶναι «χαριτωμένοι», μᾶς βοηθοῦν μέ τίς προσευχές τους, τήν ἀγάπη τους, τίς συμβουλές τους καί μέ ὅλη τους τήν ἁγία ἀναστροφή. Ἀναπαύουν, ξεκουράζουν τήν ὕπαρξή μας. Βγάζουν τούς ἁμαρτωλούς λογισμούς πού μᾶς παραμορφώνουν καί δείχνουν τήν σωστή πορεία. Ξεχωρίζουν τό κτιστό ἀπό τό ἄκτιστο, τίς ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ ἀπό τίς ἐνέργειες τοῦ Σατανᾶ καί ἔτσι μᾶς καθοδηγοῦν ἀπλανῶς, δηλαδή μέ ἀσφάλεια. Αὐτό τό ἔνοιωσαν μόνον ὅσοι συνδέθηκαν μέ τέτοιους εὐλογημένους ἀνθρώπους.

Ἡ ἐλπίδα μας, ἡ σωτηρία μας, ἡ δόξα μας εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Χριστός. Διά πρεσβειῶν τῶν ἁγίων, τῶν φίλων τοῦ Θεανθρώπου, μποροῦμε καί ἐμεῖς νά θεραπευθοῦμε ἀπό τήν παράλυσή μας. Κανείς, ἀπολύτως κανείς, ἄλλος δέν μπορεῖ νά μᾶς σώση οὔτε νά μᾶς βοηθήση. Ὁ Χριστιανισμός στό θέμα αὐτό εἶναι ἀπόλυτος. Μόνον ὅσοι δέχονται αὐτό τό ἀπόλυτο γίνονται τέλειοι.

ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο Ὅσοι Πιστοί